Voor het gerecht slepen! De kosten van procederen

Enige tijd geleden heb ik een kort artikel geschreven over buitengerechtelijke incassokosten. Dat artikel is onder andere op de Bierens Blog gepubliceerd. Deze buitengerechtelijke kosten zijn de kosten die u als schuldeiser moet maken om uw vordering, u raadt het al, buiten rechte te verhalen op uw debiteur. Per 1 juli 2012 is de normering van deze incassokosten (gedeeltelijk) bij wet geregeld. Het kan echter ook mogelijk zijn dat uw debiteur buiten rechte helemaal niet tot betaling overgaat. U zult dan tot dagvaarding kunnen overgaan. Maar hoe zit het dan met de kosten die u zult moeten maken om uw vordering in rechte te verhalen? Oftewel: wat kost het verkrijgen van een vonnis?

In het civiele recht bestaat de zogenaamde proceskostenveroordeling. De partij die door de rechter bij vonnis in het ongelijk wordt gesteld, zal worden veroordeeld om de proceskosten van de wederpartij te vergoeden. Dit blijkt uit artikel 237 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv). Dit kan door de rechter zelf (dus ambtshalve) gedaan worden, maar wij zullen namens u als schuldeiser altijd, naast rente en incassokosten, een vordering tot proceskostenveroordeling instellen.

Het kan ook zo zijn dat beide partijen hun eigen proceskosten moeten dragen. Dit is met name het geval bij zaken tussen twee natuurlijke personen met een familiaire band of indien partijen over en weer op een of meerdere punten in het ongelijk zijn gesteld. Ook kan de rechter nodeloos gemaakte proceskosten voor rekening laten van de partij die deze kosten heeft veroorzaakt. De rechter heeft dus deze speelruimte, en niet meer dan dat, bij het bepalen van de proceskosten.

Tot het betalen van welke kosten kan uw debiteur worden veroordeeld? In mijn praktijk maak ik vaak mee dat schuldeisers denken dat alle proceskosten voor rekening van de debiteur komen. Dit is niet het geval. Er is een aantal kostenposten waarin de in het ongelijk gestelde partij kan worden veroordeeld, zoals de kosten van rechtsbijstand, de kosten van eventuele getuigenverhoren en/of deskundigenberichten, de kosten van eventueel gelegde beslagen, de kosten van het uitbrengen van de inleidende dagvaarding alsmede het griffierecht.

De kosten van rechtsbijstand, veelal het salaris van de advocaat of gemachtigde, wordt door de wet bepaald en door de rechter toegewezen, ongeacht welk bedrag de winnende partij daadwerkelijk aan zijn advocaat dient te betalen. De rechter hanteert daarbij een wettelijk vastgesteld, forfaitair tarief, waarvan de uitkomst enerzijds wordt bepaald door het aantal en aard van de verrichtingen (dagvaarding, conclusie, comparitie etc.) en anderzijds door het financieel belang van de zaak. Dit zogenoemde liquidatietarief is te vinden op www.rechtspraak.nl. U kunt natuurlijk ook even contact met ons opnemen voor meer informatie.

Overigens zijn deze tarieven niet bindend, maar worden ze door de meeste rechters wel gevolgd. De uitkomst van de puntentoekenning is vrijwel altijd lager dan de daadwerkelijk gemaakte proceskosten. Het is dus een tegemoetkoming in de daadwerkelijke kosten. Het is daarom verstandig om goed na te gaan of het starten van een dagvaardingsprocedure wel verantwoord is vanuit kostenoogpunt. Het is ook mijn taak als advocaat u te allen tijde te wijzen op de kosten die zijn verbonden aan civiele procedures en u daarover te adviseren.

Kunt u dan nooit uw volledige proceskosten vergoed krijgen? Nee, dat is niet zo. Bij zaken waarbij intellectueel eigendomsrecht of letselschade in het geding is, komt het voor dat een volledige proceskostenveroordeling wordt uitgesproken. Er wordt dan geen liquidatietarief gehanteerd, waardoor alle werkelijke proceskosten door de verliezende partij moeten worden vergoed, derhalve ook de volledige kosten voor het inschakelen van een advocaat. In de reguliere incassopraktijk komt dit echter niet voor.