Retentierecht: wat, hoe en waarom?

Als een afnemer uw factuur niet betaalt, kunt u een beroep doen op het retentierecht. Dit is het recht om een goed niet af te geven zolang uw prestatie niet is betaald. Of in formele bewoordingen: de bevoegdheid die, bij de wet aangegeven gevallen, aan schuldeiser toekomt, om de nakoming van een verplichting tot afgifte van een zaak aan zijn schuldenaar op te schorten, totdat de vordering wordt voldaan. De wet bepaalt dus in welke gevallen het retentierecht mag worden uitgeoefend.

Gevolgen voor derden

Ook derden kunnen te maken krijgen met het retentierecht. Laten we ons verplaatsen in de situatie van een aannemer. Als een aannemer het retentierecht toepast op een bouwwerk, hebben andere betrokken partijen automatisch geen toegang meer. Tenminste, als de aannemer via bijvoorbeeld borden duidelijk kenbaar maakt dat het retentierecht wordt uitgeoefend op het terrein of bouwwerk, en dat toegang verboden is. Dit zogeheten kenbaarheidvereiste is cruciaal. Ook wordt aangeraden om middels foto’s de situatie vast te leggen, zodat het retentierecht niet eenvoudig kan worden doorbroken. Wie het retentierecht op de juiste manier toepast, kan zijn vordering op de zaak met voorrang boven andere schuldeisers verhalen. Dit betekent dat de aannemer bijvoorbeeld het recht heeft om aan te sturen op een veiling van het object. Vervolgens heeft hij een recht van voorrang op de veilingopbrengst. Dit recht is (in de meeste gevallen) zelfs sterker dan dat van de eerste hypotheekhouder. Zelfs bij het faillissement blijft het retentierecht met enige restricties in principe in stand.

Feitelijke macht

Het retentierecht is ook toe te passen op (een gedeelte van) een onroerende zaak. Voorwaarde is wel dat het gebouw of het gedeelte waarop retentierecht wordt uitgeoefend, is afgesloten. Voor het uitoefenen van het retentierecht op (on)roerende zaken is het van belang dat de aannemer de feitelijke macht over de zaak uitoefent. Bijvoorbeeld door het bouwwerk of de bouwplaats af te bakenen met hekken, de sleutels achter te houden of een nieuw slot aan te brengen. Er is sprake van feitelijke macht als ontruiming nodig is om de zaak weer in de macht van de opdrachtgever te brengen. Door ontruiming van de zaak en het verschaffen van toegang aan de opdrachtgever, eindigt het retentierecht.

U kunt het retentierecht alleen toepassen als er sprake is van een opeisbare vordering. Maar er zijn nog meer voorwaarden waaraan u moet voldoen. Raadpleeg dus altijd eerst een advocaat als u van plan bent om het retentierecht uit te oefenen.

Lees ook over: Factuur niet betaald